Automatyczna skrzynia biegów to ogromne udogodnienie, które docenią zarówno kierowcy użytkujący swoje pojazdy w ruchu miejskim, jak i podczas dłuższych tras. Brak konieczności zmiany przełożeń to spora wygoda, natomiast brak problemu z puszczaniem sprzęgła podczas ruszania to zaleta, którą doceni każdy początkujący kierowca. Automatyczna skrzynia biegów wymaga jednak większej uwagi ze strony użytkownika. Warto więc zastanowić się, jak prawidłowo dbać o przekładnię? Oto kilka cennych rad dla nowych, jak i doświadczonych użytkowników, które pozwolą wydłużyć trwałość skrzyni!
Nie taki diabeł straszny…
Na wstępie warto zaznaczyć, że pomimo obiegowej opinii, automatyczne skrzynie biegów to trwałe rozwiązania, które nie muszą być kosztowne w obsłudze. Warto pamiętać o podstawowych czynnościach serwisowych oraz dbać o przekładnię w codziennym użytkowaniu. W zamian skrzynia biegów odwzajemni się ogromnym komfortem podróżowania. W tym miejscu możemy również wspomnieć, że popularna opinia jakoby automatyczne przekładnie istotnie zwiększały spalanie pojazdu. Nowoczesne „automaty” liczą osiem, a nawet więcej przełożeń i są zestopniowane na tyle precyzyjnie, że często potrafią być znacznie bardziej ekonomiczne, niż tradycyjne, manualne skrzynie biegów. Wynika to z różnicy prędkości obrotowych, a także sterownikowi, który wrzuca wyższy bieg w idealnie dobranym momencie.
Zanim przejdziemy dalej, wspomnijmy jeszcze o istotnej zasadzie… Lewa noga nie bierze udziału w prowadzeniu samochodu! Osoby, które stawiają pierwsze kroki za kierownicą pojazdów wyposażonych w automatyczną skrzynię biegów, często popełniają ten błąd i odruchowo wciskają lewą stopą sprzęgło, którego w tym samochodzie nie ma. Skutkiem jest nagłe hamowanie, które może doprowadzić do wypadku!
Aby możliwie jak najdłużej cieszyć się sprawną skrzynią biegów warto pamiętać o podstawowych zasadach, takich jak między innymi:
- systematyczna wymiana oleju w skrzyni,
- kontrola temperatury oleju podczas jazdy w trudnych warunkach drogowych,
- rezygnacja ze zmiany przełożenia na P (Parking) podczas postoju przed sygnalizacją świetlną,
- korzystanie z hamulca ręcznego, gdy zostawiamy pojazd na wzniesieniu.
Warto również zapoznać się z informacjami przekazywanymi przez producenta samochodu, które znajdują się w dedykowanej instrukcji obsługi.
Regularna wymiana oleju w skrzyni biegów wydłuży jej życie!
Niektórzy użytkownicy zapominają, że poza regularną wymianą oleju silnikowego, istotne jest, by systematycznie wymieniać olej przekładniowy w skrzyni biegów. Olej jest bowiem odpowiedzialny za smarowanie poszczególnych elementów przekładni. Dzięki temu umiejscowione w jej wnętrzu tryby nie ulegają zatarciu. Co więcej, olej odprowadza także ciepło wytwarzane przez pracujące podzespoły oraz zmniejsza hałas, jaki generują obracające się koła zębate. Zdecydowana większość specjalistów sugeruje, że wymianę oleju w skrzyni biegów powinno wykonywać się możliwie jak najczęściej, w interwałach wynoszących pomiędzy 30 i 60 tysięcy kilometrów. Zużyty olej traci swoje właściwości, co może prowadzić do zatarcia lub uszkodzenia podzespołów przekładni.
Zmiana przełożenia wymaga zatrzymania!
W odróżnieniu od tradycyjnych, manualnych przekładni, w automatycznej skrzyni biegów zmiana przełożenia wymaga zatrzymania się. Oznacza to, że nie możemy zmienić biegu z D (Drive – jazda do przodu) na bieg wsteczny (R – Reverse – jazda do tyłu). Każdorazowo, chcąc zmienić przełożenie, należy zatrzymać pojazd i z wciśniętym hamulcem wybrać odpowiednią pozycję na lewarku. Zmiana biegu podczas jazdy w większości nowoczesnych samochodów jest niemożliwa. Skrzynia biegów jest wówczas zablokowana, co zapobiega przypadkowemu „przebiciu” przełożenia. W starszych pojazdach warto jednak mieć się na baczności. Nieostrożna zmiana biegu może okazać się zabójcza dla skrzyni.
Żadna skrzynia biegów nie lubi wysokich obrotów!
Jeżeli Twój styl jazdy jest bardzo dynamiczny, pamiętaj, że żadna skrzynia biegów nie lubi przeciągania obrotów do czerwonego pola. W przypadku automatycznych przekładni sterownik sam zmieni bieg w określonym momencie, jednak stałe wciskanie gazu „do dechy” z pewnością nie wpłynie korzystnie na trwałość skrzyni biegów. W przypadku sportowej jazdy, warto również zadbać o to, by przekładnia zdążyła się rozgrzać. Gdy olej osiągnie temperaturę roboczą, skrzynia będzie cieszyć się znacznie lepszym smarowaniem, co zapobiegnie uszkodzeniu trybów, czy łożysk. Ostra jazda z zimnym olejem jest natomiast zagrożeniem dla zdrowia przekładni!
Parkując samochód warto zaciągnąć hamulec ręczny!
Pomimo iż każda automatyczna skrzynia biegów posiada tryb parkingowy (P), specjaliści radzą, by za każdym razem, gdy pozostawiamy samochód na dłuższy okres czasu, unieruchomić pojazd hamulcem ręcznym. Takie działanie pozwoli odciążyć tryby kół zębatych zlokalizowanych wewnątrz skrzyni, tym samym pozwalając na bezawaryjną obsługę przez długie lata. Jednym z objawów, jakie mogą pojawić się, gdy nie zaciągamy ręcznego, jest szarpanie, czy też wibracja przy zmianie przełożeń. Oczywiście, jeżeli pozostawiamy pojazd na chwilę na płaskim terenie, ma to mniejsze znaczenie, jednak ta zasada jest szczególnie istotna na pochyłościach, na przykład parkując pod wzniesieniem!
Zatrzymując się na światłach lepiej przytrzymać hamulec…
Częstym zwyczajem kierowców, którzy użytkują samochody z automatyczną skrzynią biegów, jest zmiana przełożenia na luz (N) lub parkingowe (P) podczas oczekiwania na zielone światło, czy przejazd pociągu. Nie jest to dobre rozwiązanie, ponieważ takie działania prowadzą do szybszego zużywania się poszczególnych podzespołów skrzyni biegów. Znacznie lepszą metodą jest zwyczajne przytrzymanie hamulca lub – w przypadku nowszych samochodów – skorzystanie z automatycznego hamulca, który utrzyma pojazd w miejscu aż do momentu naciśnięcia gazu.
W trudnych warunkach drogowych warto kontrolować temperaturę oleju!
Podczas dynamicznej jazdy lub poruszania się z dużym obciążeniem, zdarza się, że temperatura oleju w skrzyni biegów może wzrosnąć do niebezpiecznego poziomu. To zjawisko może wystąpić w trakcie agresywnej, sportowej jazdy, podczas holowania przyczepy, czy pokonywania wysokich szczytów górskich. Przegrzanie przekładni może sprawić, że konieczna będzie jej kompleksowa naprawa lub wymiana. Warto zadbać o regularną wymianę oleju, w końcu jedną z jego funkcji jest właśnie odprowadzanie nadmiaru ciepła ze skrzyni. Równie istotna może okazać się dodatkowa chłodnica oleju przekładniowego, która często oferowana jest przez producentów na liście dodatkowych opcji. To urządzenie jest szczególnie ważne, jeżeli planujemy holować ciężką przyczepę lub użytkujemy nasz pojazd w naprawdę trudnych warunkach.
Ostrożnie z jazdą na holu!
Zdecydowana większość doświadczonych kierowców doskonale zna metodę holowania samochodu „na lince”. To jeden z najszybszych, a zarazem również najtańszych sposobów na sprowadzenie uszkodzonego pojazdu do warsztatu. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku samochodów wyposażonych w automatyczną skrzynię biegów, holowanie nie jest zalecane! Wynika to z faktu, że podczas, gdy holowany pojazd znajduje się w ruchu, podzespoły skrzyni biegów stale pracują, dlatego do właściwego działania potrzebują stałego smarowania. Jeżeli samochód jest niesprawny i nie możemy uruchomić silnika, olej nie będzie rozprowadzany po skrzyni biegów, a co za tym idzie, zębatki, łożyska oraz inne elementy przekładni będą pracować „na sucho”, bez smarowania olejem. Może to nieść za sobą kosztowne konsekwencje, które mogą wymusić remont lub wymianę skrzyni biegów. Więcej informacji na temat holowania znajduje się w dedykowanej instrukcji obsługi, która dołączona jest do samochodu.
Jak dbać o automatyczną skrzynię biegów? – podsumowanie.
Automatyczna skrzynia biegów to ogrom wygody i komfortu, który łatwo docenić podczas codziennej eksploatacji samochodu. Brak konieczności ręcznej zmiany przełożeń, brak sprzęgła, ale również płynna i szybka praca, jaką charakteryzują się współczesne „automaty” czynią je bardzo atrakcyjną propozycją. Warto jednak odpowiednio zadbać o skrzynię, tak aby możliwie jak najbardziej wydłużyć jej żywotność. Naprawy i remonty związane z automatycznymi przekładniami są kosztowne, dlatego kluczowa może okazać się regularność serwisowania. Systematyczna wymiana oleju, delikatne traktowanie, ale również montaż dodatkowej chłodnicy oleju przekładniowego to główne metody, które pozwolą cieszyć się bezawaryjną pracą skrzyni biegów. Warto na koniec zadać sobie pytanie, czy warto kupić samochód wyposażony w automatyczną skrzynię biegów? Oczywiście, że tak! To wygoda, którą docenisz zarówno podczas codziennej jazdy po mieście, jak i w trakcie wakacyjnego wyjazdu z rodziną!
